نیروی نظامی در دوره محمدرضاشاه

فریدون هویدا، نماینده ایران در سازمان ملل متحد تا سال 57 و برادر امیرعباس هویدا، در کتاب «سقوط شاه» می‌نویسد:
وقتی وزیر امور خارجه ما در نیویورک با آندری گرومیکو ملاقات کرد، این [دیپلمات روس] با شوخی به او گفت: «این سلاح‌هایی که شما به آن‌ها مجهز می‌شوید، ما را به فکر فرو می‌برد.»
وزیر ما پاسخ داد: «این موضوع [مربوطه به] دفاع از ایران است. سیاست ما علیه همسایه بزرگ ما در شمال نیست، ما هر کاری بکنیم هرگز نمی‌توانیم با قدرت شما برابری کنیم.»
گرومیکو ادامه داد: «مطمئناً. اما ما تعجب می‌کنیم که چرا و علیه چه کسی [سلاح جمع می‌کنید؟] عراق؟ اما [عراق که] کشور کوچکی است. امارات؟ آن‌ها هم که از نظر نظامی به‌حساب نمیآیند. عربستان سعودی؟ آن‌ها هم تهدیدی برای ایران نیستند. پس چرا؟» وزیر ما هیچ استدلال محکمی در دسترس نداشت و موضوع بحث را عوض کرد. […] صرف ‌نظر از مسئله برهم زدن موازنه، اصولاً باید گفت که گودال بی‌انتهای مخارج نظامی مقادير قابل توجهی از درآمد نفتی کشور را می‌بلعید و هم خطرات فراوانی برای اقتصاد کشور به بار می‌آورد. صورت جلسات شورای عالی اقتصاد -که به ریاست شخص شاه تشکیل می‌شد- نشان می‌دهد که برادرم و چند تن از وزرای کابینه او طی این جلسات همواره می‌کوشیدند تا اشتهای سیری‌ناپذیر شاه به خرید اسلحه را تعدیل کنند، ولی او آن‌چنان در افکار و رؤیاهای خود برای تبدیل ایران به يك قدرت نظامی غرق بود که اصلاً توجهی به نصایح آن‌ها نداشت. ¹¹